Hoe krijg ik mijn studenten actief?

De aloude vraag die docenten zich elke keer weer stellen: Hoe zorg ik ervoor dat studenten actief betrokken worden in mijn lessen? Natuurlijk kan je proberen om dit voor elkaar te krijgen door activerende werkvormen in jouw lessen toe te passen. Maar: er zijn veel meer zaken van invloed op het actief leren van jouw studenten.

‍

Motivatie

Deci en Ryan schreven enkele decennia geleden de zelfderteminatie theorie. Een theorie die omschrijft hoe een vorm van zelfbeschikking, motivatie en gevoel van eigenaarschap gecreëerd kan worden bij mensen. Volgens hen zijn er drie belangrijke aspecten die hier een rol bij spelen:

• Autonomie: Mensen moeten het gevoel hebben autonoom keuzes te kunnen maken.
• Competentie: Mensen moeten het gevoel hebben competent genoeg te zijn om zaken aan te pakken. Het moet niet te complex voor ze zijn.
• Verbondenheid: Mensen moeten een gevoel van relatie hebben. Zowel tot het onderwerp als tot de mensen waarmee samen geleerd moet worden.

Wanneer je deze drie aspecten goed inricht kan je bij studenten een gevoel van eigenaarschap creëren waardoor zij gemotiveerder zullen zijn om actief binnen de lessen aan de slag te gaan.

Macro en meso niveau

Met alleen het uitvoeren van leuke werkvormen binnen jouw klaslokaal kom je er niet. Het is van belang om ook op macro en meso niveau in jouw school te kijken naar welke factoren van invloed zijn op het actief leren van studenten. We bespreken er hier vijf:

• De student
• De docent
• De systemen
• De leeromgeving
• De logistiek

‍

In het actief leren van de student kunnen we vijf verschillende fases onderscheiden:

• Fase 1: Passieve verwerver
• Fase 2: Passieve verwerker
• Fase 3: Actieve verwerver, passieve verwerker
• Fase 4: Actieve verwerver, actieve verwerker
• Fase 5: Actieve verwerver, actieve verwerker en overdrager
  

‍

Hieronder zie je omschrijvingen waarin vanuit iedere factor die van invloed is op het actieve leren van de studenten de fases zijn omschreven:

Factor: De student

Factor: De docent

Factor: De systemen

Factor: De leeromgeving

‍

Factor: Logistiek

Daag jezelf uit

Met bovenstaande schema’s kan je jezelf uitdagen: Bekijk per factor waar je over 2 jaar zou willen staan. Vervolgens kijk je waar je nu staat. Op basis van deze positie- en ambitiebepaling kan je doelen voor jezelf gaan stellen. Welke ontwikkeling wil je op de verschillende factoren doormaken de komende tijd? Houd er hierbij wel rekening mee dat de factoren elkaar enigszins in balans houden.